Gospodarka współdzielenia – lekarstwo w dobie konsumpcjonizmu?

Idea dzielenia się przyświecała ludziom od zawsze. Dzielili oni rzeczy od zarania dziejów. Niemniej jednak dopiero w drugiej połowie XX wieku zjawisko to nazwali Marcus Felon oraz Joel L. Spaeth. Nadali mu miano sharing economy – czyli gospodarka współdzielenia.

Dziś jest ono niezwykle popularne, a branże wpisujące się w tę koncepcję rozwinęły się na tyle, że jesteśmy w stanie dzielić praktycznie wszystko, od mieszkań po samochody czy hulajnogi.

Czym jest sharing economy?
Pojęcie gospodarki współdzielenia można odbierać jako model biznesowy, który pozwala nam wypożyczać lub wynajmować dobra innych osób. Ten model biznesowy stale się rozwija. Przewiduje się, że trend ten będzie stale rosnąć. Głównie ze względu na przedmioty sezonowe – jak narty, ale też sprzęt dla dzieci, czy nawet strój na wyjątkową okazję.

Konsument w czasach gospodarki współdzielenia
Według agencji Havas Worldwide, która przeprowadziła raport „Nowy typ konsumenta i gospodarka oparta na współdzieleniu”, 52% ankietowanych zgodziło się ze stwierdzeniem, że bez trudu mogłoby się obyć bez większości rzeczy, które posiada. Ta odpowiedź wskazuje na problemy dzisiejszego świata, którymi są nadmierna konsumpcja oraz wykorzystywanie ograniczonych zasobów naturalnych. Konsumenci stają się coraz bardziej świadomi. Efektem czego jest nastanie ery „EKO”. Świadomi konsumenci wybierają dobra ekologiczne. Ekologiczne samochody, ekologiczne produkty czy nawet domy. Również producenci zaczęli przywiązywać większą wagę do tego, aby unikać nadprodukcji, a wytwarzane dobra były coraz bardziej ekologiczne. Niewątpliwie w ten trend wpisuje się gospodarka współdzielenia.

Lepsza konsumpcja w oczach Polaków
Zdecydowana większość badanych uważa, że postęp nie jest efektem zwiększonej konsumpcji, tylko poprawy jej jakości. Badani w Polsce zgodnie twierdzą, że ograniczenie konsumpcji przyczyni się do ograniczenia miejsc pracy, a kupowanie produktów to akt patriotyzmu dla ojczystej gospodarki. Dodatkowo, badania dowodzą, że większość konsumentów zwraca uwagę na to, aby kupować produkty o lepszej jakości oraz takie, które łatwiej jest poddać recyklingowi. Respondenci w Polsce za trafniejsze uważają nabywanie rzeczy, których naprawdę potrzebują oraz recykling i zmianę przeznaczenia rzeczy niepotrzebnych. Wspólne nabywanie towarów i ich współdzielenie jest znacząco bardziej popularne wśród młodszych grup wiekowych (konsumenci w wieku 16-34 lat). Możliwe, że wiążę się to z większą cyfryzacją ludzi młodszych, którzy chętniej korzystają z aplikacji umożliwiających współdzielenie. Polacy zdecydowanie chętniej będą dzielić się rzeczami, które znajdują się w ich posiadaniu.

Atrakcyjność produktów współużytkowanych
Aby rynek był gotowy na szersze wdrożenie koncepcji współdzielenia, konsument musi być gotowy się dzielić. W Polsce 63% badanych twierdzi, że woli rzeczy współużytkować. niż je posiadać. Jest to dobra prognoza dla Polski. Badani pytani o najbardziej atrakcyjne aspekty tej idei zwracają uwagę kolejno na:
− oszczędność pieniędzy,
− poczucie, że jest się aktywnym i użytecznym w społeczeństwie,
− ograniczenie konsumpcji i emisji CO2,
− udział w szerszym ruchu sprzeciwu wobec nadmiernej konsumpcji.

Możliwości współdzielenia w Krakowie
Jak już zostało wcześniej wspomniane, głównym źródłem możliwości współdzielenia są aplikacje oraz reklama internetowa dla producentów. Aktualnie przykładami firm, których strategia opiera się na modelu sharing economy i działa w Krakowie są:
❖ Trafficar i Panek – firmy zajmujące się wynajmowaniem samochodów na krótki okres czasu, wszystkie formalności można dopełnić pobierając ich aplikacje.
❖ Car smile – firma zajmująca się wynajmem długoterminowym samochodów osobowych. Formalności dopełniamy przez stronę internetową.
❖ Bolt, Uber, Lyft – aplikacje mobilne, które umożliwiają przemieszczanie się – działają na zasadzie taksówek. Wszystkie formalności również dopełniane są przez użytkownika w aplikacji mobilnej.
❖ Lime, Hulaj, Bolt – wynajem hulajnóg elektrycznych, również za pomocą aplikacji mobilnej.
❖ Bookcrossing – akcja społeczna zajmująca się wymianą nieużywanych przez nas książek.
❖ Spotify, Netflix czy HBO – serwisy streamingowe oferujące muzykę (Spotify) oraz filmy i seriale (HBO, Netflix), które również można współdzielić z innymi.

Agnieszka Wolak
Studentka Uniwersytetu Ekonomicznego w Krakowie

Źródła: Raport Agencji Havas Worldwide pt. „Nowy typ konsumentów i gospodarka oparta na współdzieleniu”, Warszawa 2014

Related Articles